Greek term |
biblion
|
French translation |
livre
|
English translation |
book
|
Definition |
Les manuscrits sont, avec les icônes, les artefacts les mieux représentés dans les textes documentaires. La plupart se présentent sous la forme de livres et sont désignés sous les termes et graphies "biblos", "biblion" (ou "biblèon"), "biblidarion" (ou "bèblèdarion") et "biblidopoulon". Les diminutifs ne faisant pas systématiquement référence au format, nous n'en n'avons pas tenu compte dans nos commentaires, sauf lorsque l'adjectif "mikros" est utilisé. L'adjectif "ptenon" et son diminutif "ptenoutzikon" signifient "mince", en référence à l'épaisseur du volume. Pour une étude de la terminologie: cf. Atsalos 1971, p. 46-87. Le terme "chartès" désigne la feuille [1], "tetradion" le quaternion [2]. Certains sont des rouleaux désignés par le terme "kontakion" [3]. "Kodikion" désigne un registre [4]. "Kom(m)atia" et "teuchè" ont tous deux été traduits par "volumes", cf. Atsalos1971, p. 140-141 et p. 113-128, mais sans faire l'objet d'une fiche de synthèse. Le matériau qui sert de support à l'écriture est soit le parchemin, "bebranon" (et ses dérivés "bebrainon", "bebrinon", "bembranon" ou "membrinon") ou "somatoon" (cf. Atsalos 1971, p. 147), soit le papier, "bambykinon" (et ses variantes "bambakènos", "bambakèros", "bambikinon", "bampykenos", "banmpykènos" ou encore "bebrocharton"). D'après Atsalos 1977b, p. 85, ces termes désignent spécifiquement le papier de fabrication "orientale", parfois appelé "papier de Bagdad" (voir par exemple RPK III, p. 258, l. 110), qui se distingue du papier de fabrication "occidentale" désigné par "chartès" et des termes dérivés (ce papier n'est pas mentionné dans notre documentation). Une fois la copie du manuscrit achevée, les cahiers étaient cousus ensemble et attachés à des ais de bois qui servaient de plats de reliure, cf. "sanidion" [5]. Pour un livre mentionné dans la Diataxis de Michel Attaliate, on trouve une expression assez particulière – "ἔχον τὸ ὔφος ξυλότευκτον" – pour indiquer que le texte ("hyphos") était protégé par des plats de reliure en bois [6]. Le terme "endyma" (ou "endèma") [7] désigne la couverture qui recouvre l'ensemble du manuscrit, c'est-à-dire les ais et le dos, et qui s'ajoute à une première couverture en toile (cf. van Regemorter 1967, p. 114-129 et Atsalos 1977a, p. 16). Quand ce terme est utilisé, la matière n'est pas précisée, seules les couleurs le sont: noire ("mauros"), pourpre ("kastorin"). L'adjectif "endedymenon" ("couvert") suivi du génitif ou du datif, ou de différentes prépositions ("meta", "dia", "apo", "kata") permet d'indiquer la matière avec laquelle cette seconde couverture a été réalisée: une étoffe de soie ("blattion" [8] ou "katablattion" [9]), ou du cuir ("tomarion" [10]). Dans un cas, les plats de la reliure sont décrits comme respectivement pourpre et rouge, mais sans que le terme "blattion" soit mentionné [11]. On trouve aussi "kokinotomarion", pour désigner une reliure en cuir rouge [12], et l'adjectif "petzosanidion", pour qualifier un manuscrit dont les plats de reliure étaient couverts de cuir [13]. C'est sur cette couverture que sont fixés les éléments de décoration de la reliure: les termes génériques "kosmos" et "kosmion" désignent des ornements, qu'il s'agisse d'un revêtement métallique ou des différents éléments de décoration [14]. Certains manuscrits sont décorés ("(en)kosmèmenon"), ce qui fait sans doute référence au décor de leur reliure, plutôt qu'à d'éventuelles miniatures. Dans ce cas, rare puisqu'il n'apparaît que trois fois sur l'ensemble des documents traités, le terme employé est "historismenon", qu'on trouve pour un exemplaire mentionné dans l'inventaire de Patmos [15], ou encore "historia", pour un manuscrit mentionné dans le testament de Boïlas [16]; c'est en revanche une expression – "echon entos" ("avec, à l'intérieur [s.e. du livre]") qui est employé pour indiquer la présence de miniatures dans un évangéliaire de l'inventaire de l'Eleousa [49]. La formule qui apparaît le plus souvent pour décrire la reliure est "ἕχον εἰς τὸ ἕν μέρος…, εἰς δὲ τὸ ἕτερον μέρος" ("avec sur un côté..., et sur l'autre côté"), ou simplement "ἕχον/μετὰ/μὲ…" ("ayant/avec..."). On trouve aussi: εἰς τὸ ἕν σανίδι…, εἰς δὲ τὸ ἕτερον σανίδι [17]. Le centre du plat de la reliure peut être orné d'une croix, "stauros" [18], ou d'une représentation de la Crucifixion, "staurosis". Cette représentation apparaît souvent seule ou, une fois, combinée avec l'image de la Théotokos et celle de saint Jean le Théologien. On trouve aussi des représentations du Christ, de la Théotokos, des évangélistes, de la Nativité, des fêtes du Seigneur. La mention d'un métal (par exemple "une Crucifixion en argent doré") dans plusieurs occurrences permet de comprendre qu'il s'agit d'appliques, certainement travaillées au repoussé. De même, il arrive parfois que le manuscrit soit lui-même désigné comme métallique (par exemple "un évangéliaire en argent"), ce qui permet d'imaginer que les plats de reliure sont recouverts de plaques métalliques. On trouve aussi les termes "eikonisma" [19] et "stèlè" [20] qui, dans ce contexte, désignent des appliques métalliques. Signalons encore la présence d'émail ("cheimeusis") dans le décor des reliures [21] (Sur un exemple de reliure byzantine précieuse et particulièrement bien conservée, cf. Tsironis 2013). Des cabochons métalliques ("boullai" [22], "amygdalia" [23]) et des ornements métalliques en forme de gamma (les "gammatia" [24]) protègent et ornent la reliure des manuscrits. Dans un cas, l'adjectif "akros" employé au neutre pluriel semble désigner des éléments métalliques (en argent) apposés sur le bord d'une reliure [25]. De nombreux petits clous métalliques, les "karphia", permettaient de fixer les divers éléments [26]. Des perles, "margara, margaritaria" [27], des gemmes, "lithoi, litharia" [28] et des cabochons de verre, "hyelia" [29], complètent le décor. Sur un exemple est attesté un "phakton" [30], sur un autre ce sont des "diagrammata" qui ornent la reliure [31]. Les manuscrits pouvaient être dotés de fermoirs qui réunissaient les ais en tête, en queue ou en gouttière, de façon à tenir le volume aussi fermé que possible. Le fermoir se compose de deux parties: trois lanières de cuir tressées, fixées à l'ais inférieur et réunies à un anneau, forment d'une part la patte du fermoir (cf. "thèkè" [32], "thèlykion" [33]); celle-ci vient se fixer, d'autre part, à un "bouton", en métal ou en os, qui se trouve sur le champ de l'ais supérieur (cf. "kompos" [34], "tzounion" [35]). Les termes qui désignent le fermoir sont des composés de ces deux parties: "kompothèkè" [36], "kompothèlykon" [37], "kompothèlikoboullon" [38], "tzinothèka" [39]. Cf. van Regemorter 1967, p. 129-131 et fig. 11; Atsalos 1977a, p. 33-41; Durand 1992, fig. p. 467. Seuls quelques livres liturgiques possèdent des reliures décorées: évangéliaires, euchologes, panégyriques, psautiers, taktika, tétraévangiles et typika liturgiques. La reliure de ce type de livres ne possède parfois pas de décor (les termes utilisés sont "leion" (lisse) ou "akosmon", ou encore "aneu kosmion"). Il se peut aussi que certains éléments de décor manquent (cela est parfois précisé). Le décor des reliures en dit long sur l'importance accordée à certains manuscrits, mais les indications concernant leur valeur marchande sont rares. On sait simplement qu'un synaxaire et un livre contenant des œuvres de saint Ephrem ont été achetés pour une somme commune de 4 nomismata [40, 41], et qu'un ménologe mentionné dans l'inventaire de la bibliothèque du monastère de Kosinitsa a une valeur de 5 aspra [42]. Le tétraévangile qui apparaît dans le testament d'Eustathios Boïlas est dit "sans grande valeur" [43]. On trouve de temps en temps des indications sur l'état de conservation des manuscrits: "holokleron" et "soos", "soon" pour des volumes bien conservés, entiers; "sesathromenon" pour des volumes en mauvais état; "paralyton" pour indiquer que les feuillets ne sont plus reliés; ou encore "palaios", "palaion", "paleos" et "panpalaion" pour désigner des ouvrages anciens, voire très anciens. Les langues mentionnées dans nos documents sont le latin [44], le grec [45], le géorgien [45, 46] et le russe [47]. On trouve aussi des indications sur différents types d'écriture: "kalographon" et "kalogrammon" désignent une écriture calligraphiée (cf. Atsalos 1971, p. 250-251); "liton" ("litos", "lyton", "litographon", "litogrammon") une écriture en onciales (cf. Atsalos 1971, 217-229); "monokairon" ("monokairos", "monokeron") une écriture en minuscules (cf. Atsalos 1971, p. 241-246); "chondrogrammon" une minuscule grosse, mais de calligraphie (cf. Atsalos 1971, p. 254). "Chrousographon" et "chrysogramma" désignent tous deux une écriture en lettres d'or. Les lettres elles-mêmes ("grammata"), qui ornent certaines reliures, n'ont pas fait l'objet d'une fiche artefact. Le contenu du livre peut être indiqué par "biblion" suivi du nom de l'auteur au génitif, par le titre d'une œuvre également suivie de l'auteur au génitif, par le contenu (titre d'une œuvre, terme générique – synaxaire, ménologe, etc.) sans nom d'auteur, par le nom de l'auteur au nominatif. Un nom au nominatif peut aussi bien dire que le manuscrit contient un texte de celui-ci qu'une vie du même personnage. Dans les notices, nous essayons d'indiquer ce qui est parfois sûr, parfois le plus vraisemblable, tout en signalant les cas douteux. Quand il sa'git d'auteurs importants, comme Basile de Césarée. Grégoire de Naziance, Ephrem..., nous avons supposé que les livres mentionnés contenaient leurs oeuvres, mais un doute peut toujours subsister. Sur cette question, on peut voir Papaioannou 2014. De manière plus inattendue, le génitif peut indiquer le principal personnage agissant dans le livre [48.] ou le saint dont la vie est relatée dans le manuscrit [50]. N.B. Il est possible de retrouver tous ces termes dans les fiches "artefact" correspondantes en effectuant une recherche libre dans le champ "Comments". Toutes les autres indications concernant le contenu des manuscrits sont explicitées directement dans les fiches artefacts concernées. A quelques exceptions près, seuls les livres liturgiques ont fait l'objet de fiches de synthèse séparée. On peut facilement retrouver ces fiches, qui commencent toutes par "biblion" ou "biblos". |
Updated at |
April 22, 2016 14:38
|
βηβληδάριον |
βιβλιδάριον |
βιβλιδάριον ἀποφθέγματα Θεολόγου Γρηγορίου καὶ ἑτέρων |
βιβλιδάριον Βασιλείου ἐπιστολή |
βιβλιδάριον Βασιλείου λόγος |
βιβλιδάριον ὁ βίος ἁγίου Θεοδώρου Ἐδέσης |
βιβλιδάριον πολυσυνάγογον |
βιβλιδόπουλον ἁγίου Μαξίμου |
βιβλιδόπουλον Βαρλαάμ |
βιβλιδόπουλον γραμματικόν |
βιβλιδόπουλον διάλεξις Νύσσης πρός Μακρίνα |
βιβλιδόπουλον διάλεξις ψυχῆς καὶ σώματος |
βιβλιδόπουλον διάταξις ἀποστόλων |
βιβλιδόπουλον ἐπϊστολὴ Νύσσης |
βιβλιδόπουλον ἐπιστολή τοῦ Δωροθέου καί βίος τῆς Μαρίας |
βιβλιδόπουλον ἐπιτομὴ ἑρμηνείας εἰς τὴν Γένεσιν καὶ εἰς τὴν Ἕξοδον καί ἐπιστολές |
βιβλιδόπουλον ἡ Φιλοκαλία |
βιβλιδόπουλον Θεοδωρήτου ζητούμενα |
βιβλιδόπουλον Θεολόγου ἀποκάλυψις |
βιβλιδόπουλον ἱατρικὸν |
βιβλιδόπουλον Ἰωάννου Σιναΐτου |
βιβλιδόπουλον Ἰώβ καὶ ἕτερα |
βιβλιδόπουλον λεξικόν |
βιβλιδόπουλον Μαξίμου καί νομοκάνονον πολιτικὸν |
βιβλιδόπουλον Μιχαήλ μοναχοῦ ἐπιστολαῖ |
βιβλιδόπουλον ὁ ἁγιος Ἰππόλυτος |
βιβλιδόπουλον ὁ ἅγιος Παχώμιος |
βιβλιδόπουλον ὁ Ἰώβ ἑρμηνευμένος |
βιβλιδόπουλον ὁ Κλίμαξ, κεφάλαια Νείλου |
βιβλιδόπουλον ὅρους καὶ ὑπογραφὰς πατέρων |
βιβλιδόπουλον περί διατάξεως |
βιβλιδόπουλον περὶ τῆς οὐρανίου ἀρχιεροταγματαρχίας |
βιβλιδόπουλον προθεωρία |
βιβλιδόπουλον Στουδίτου κατηχήσεις |
βιβλιδόπουλον τό ἐξασόφιν |
βιβλιδόπουλον τοῦ Νύσσης |
βιβλίον |
βιβλίον |
βιβλίον |
βιβλίον |
βιβλίον ...τὸν ἅγιον Νεῖλον... |
βιβλίον ἅγιος Διονύσιος |
βιβλίον ἁγίου Ἐπιφανίου Πανάρια |
βιβλίον ἁγίου Ἰσαάκ |
βιβλίον ἁγίου Μακαρίου κεφάλαια |
βιβλίον ἁγίου Μαξίμου |
βιβλίον ἁγίου Νίλου συγγράμματα |
βιβλίον Ἀθανασίου περί βίβλου τῶν ψαλμῶν |
βιβλίον Ἀθανασίου περί πλείστων ζητημάτων |
βιβλίον αἱ κατηχήσεις τῆς τεσσαρακοστῆς |
βιβλίον Ἀνδρέου Κρήτης λόγος |
βιβλίον Ἀντιόχου κεφάλαια |
βιβλίον ἁπάσης Γραφῆς |
βιβλίον Ἀριστοτέλους κατηγορίας |
βιβλίον Βασίλεια |
βιβλίον Βασίλειος |
βιβλίον Βασίλειος καὶ Παροιμίαι Σολομῶντος |
βιβλίον Βασιλείου Ἀντιρρητικά |
βιβλίον Βασιλείου ἀντιρρητικὰ κατὰ Εὐνομίου |
βιβλίον Βασιλείου Ἀντιρρητικὰ πρὸς Εὐνόμιον |
βιβλίον Βασιλείου ἀσκητικά |
βιβλίον Βασιλείου Ἀσκητικά |
βιβλίον Βασιλείου ἀσκητικά |
βιβλίον Βασιλείου ἀσκητικὰ |
βιβλίον Βασιλείου ἀσκητικά καί Νύσσης λόγοι |
βιβλίον Βασιλείου Ἑξαήμερος |
βιβλίον Βασιλείου ἑξαήμερος |
βιβλίον Βασιλείου Ἑξαήμερος, Ἀποκάλυψις, λόγοι διαφόροι |
βιβλίον Βασιλείου ἐπιστολαῖ |
βιβλίον Βασιλείου ἑρμηνεία εἰς Ἡσαΐαν |
βιβλίον Βασιλείου ἔχον ψαλμοὺς ἑρμηνευμένους καὶ διάφορους λόγους |
βιβλίον Βασιλείου Ἠθικά |
βιβλίον Βασιλείου λόγοι καὶ Ἀθανασίου |
βιβλίον Βασιλείου περί ἀρετῆς καὶ κακίας |
βιβλίον Βασιλείου περί αρετὴς καὶ κακίας |
βιβλίον βίοι ἁγίων |
βιβλίον βίοι ἁγίων |
βιβλίον βίος ἁγίου Σιλβέστρου |
βιβλίον βίος ἁγίου Συμεών |
βιβλίον βίος τῆς ὁσίας Μαρίας, λόγοι διάφοροι |
βιβλίον βίος τοῦ ἁγίου Εὐθυμίου καὶ ἁγίων |
βιβλίον βίος τοῦ Χρυσοστόμου |
βιβλίον βίους καὶ μαρτύρια τῶν ἁγίων |
βιβλίον βροντοσεισμολόγιον |
βιβλίον γενεσοπαροιμία |
βιβλίον Γενησοπαροιμίαι σὺν τῆς προφητείας |
βιβλίον γραμματικὰ ἑρωτήματα |
βιβλίον Δαμασκηνοῦ ἀντερμήνευμα |
βιβλίον Δανιήλ ὡράσεις |
βιβλίον Διάλογοι |
βιβλίον διάφοροι λόγοι |
βιβλίον δώδεκα προφήται |
βιβλίον ἐγκώμια τῶν ἀρχαγγέλων καί λόγος Χρυσοστόμου |
βιβλίον ἐγκώμιον ἁγίας Μακρύνης |
βιβλίον ἐγκώμιον Νύσσης εἰς Στέφανον καὶ λόγοι |
βιβλίον εἰς προφήτας καί ἐκδόσεις |
βιβλίον ἐκκλησιαστικὴν ἱστορίαν |
βιβλίον ἐκλογάδιν |
βιβλίον ἐκλογάδιον ἁγίου Συμεὼν θαύματα |
βιβλίον ἑξαήμερος |
βιβλίον ἑξκαιδεκαπρόφητον ἑρμηνεία |
βιβλίον Ἐπανηκτήρην |
βιβλίον ἐπιλογὴ τῶν Ἀσκητικῶν τοῦ Βασιλείου παρὰ τοῦ λογοθέτου |
βιβλίον ἐπιστολαί |
βιβλίον ἐπιστολαὶ |
βιβλίον ἐπιστολαί Θεοδωρίτου |
βιβλίον ἐπιστολαὶ καὶ νόμοι περὶ γάμων |
βιβλίον ἐπιστολαὶ Παύλου ἑρμηνευμέναι |
βιβλίον ἐπιστολαὶ πρὸς Φιλιππησίους |
βιβλίον ἐπιστολὴ Παύλου πρὸς Ἐφεσίους ἑρμηνευμένη |
βιβλίον ἐπιστολὴ πρὸς Εβραίους |
βιβλίον ἐπιτομὴ ἑρμηνείας εἰς Γένεσιν |
βιβλίον ἑρμηνεία |
βιβλίον ἑρμηνεία Βασιλείου εἰς τὸν Ἡσαΐαν |
βιβλίον ἑρμηνεία καθολικῶν ἐπιστολῶν |
βιβλίον ἑρμηνεία τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου |
βιβλίον ἑρμηνεία τῶν τεσσάρων Εὐαγγελιστῶν |
βιβλίον ἑρμηνευμένον ἐπιστολαὶ Παύλου |
βιβλίον ἐρωτήματα τῆς γραμματικῆς |
βιβλίον εὐαγγέλιον κατὰ Ἰωάννην ἐκλογάδην |
βιβλίον εὐαγγέλιον κατά Ματθαῖον, Χρυσοστομικόν |
βιβλίον εὐαγγελισταὶ ἑρμηνευμένοι |
βιβλίον Εὐσταθίου περὶ Ἰωσίπου ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας |
βιβλίον Ἐφραὶμ καὶ Ἀθανασίου |
βιβλίον ἔχον λόγον τῆς Θεοτόκου καὶ περιόδους τοῦ Θεολόγου |
βιβλίον ἔχον τοῦ ἁγίου Μαξίμου τὰς δογματικὰ |
βιβλίον Ζωναρᾶς |
βιβλίον Ζωναρᾶς καὶ Χωνιάτης |
βιβλίον ἡ Ἃλωσις τῆς Ἱερουσαλὴμ |
βιβλίον ἡ δογματική πανοπλία |
βιβλίον ἡ ἐξαήμερος |
βιβλίον ἡ Λευκίππη |
βιβλίον ἡ Μέλισσα |
βιβλίον ἡ Παλαιά θεῖα Γραφή |
βιβλίον ἡ πρώτη τῶν Βασιλειῶν |
βιβλίον ἡ συγγραφή τοῦ Σκυλίτζη |
βιβλίον Ἡσαΐου ἀββᾶ κεφάλαια |
βιβλίον Θεοδωρήτου |
βιβλίον Θεοδωρήτου ἐκκλησιατικὴ ἱστωρία |
βιβλίον Θεοδωρήτου ἑρμηνεία εἰς τὸ δωδεκαπρόφητον |
βιβλίον Θεοδωρήτου Κύρου |
βιβλίον Θεοδωρίτου ἑρμηνεία |
βιβλίον θεολογικόν |
βιβλίον Θεολόγος |
βιβλίον Θεολόγος οἱ μὴ ἀναγινωσκόμενοι |
βιβλίον Θεολόγου ἀποκάληψις |
βιβλίον Θεολόγου ἑρμηνεία |
βιβλίον Θεολόγου λόγοι |
βιβλίον Θεολόγου λόγοι |
βιβλίον Θεολόγου λόγοι |
βιβλίον Θεολόγου λόγοι ἀπόκρυφοι |
βιβλίον Θεολόγου λόγοι ἑρμηνευμένοι |
βιβλίον Θεολόγου οἱ ἀναγϊγνωσκόμενοι λόγοι, Βασιλείου ἐξαήμερον |
βιβλίον Θεοφυλάκτου |
βιβλίον Θεοφυλάκτου ἑρμηνεία εὐαγγελίων |
βιβλίον Ἰσιδώρου Πηλουσιώτου ἐρωτήματα καὶ ἐπιστολαὶ |
βιβλίον Ἰσυχίου καὶ ἑτέρων |
βιβλίον Ἰωάννου Γαιομέτρου ἐξήγησις |
βιβλίον Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ θεολογικόν |
βιβλίον Ἰώβ ἑρμηνευμένος |
βιβλίον Ἰώσηππου |
βιβλίον κατὰ ἀστρονόμους γενέθλια |
βιβλίον κατὰ Ἰω<> |
βιβλίον κατὰ Ἰωάννην |
βιβλίον κατὰ Ματθαῖον |
βιβλίον κατά Ματθαῖον |
βιβλίον κατὰ Ματθαῖον ἑρμηνευμένον |
βιβλίον κλίμαξ |
βιβλίον Κλίμαξ |
βιβλίον Κλίμαξ, Παντέκτης, Βασιλείου Ἀσκητικὰ |
βιβλίον λαυσαϊκόν |
βιβλίον Λαυσαϊκόν |
βιβλίον λαῦσος |
βιβλίον λεγόμενον Γλυκᾶς |
βιβλίον λεγώμενον ἄνθη |
βιβλίον λεξικόν |
βιβλίον λόγοι ἁγίων |
βιβλίον λόγοι διάφοροι |
βιβλίον λόγοι διάφοροι καὶ περὶ τῶν εἰκόνων |
βιβλίον λυχνικοῦ εὐχὰς καὶ τὰς ἑωθινάς |
βιβλίον λΧρυσοστόμος |
βιβλίον Μαξίμου περὶ ἀγάπης |
βιβλίον Μάρκου μοναχοῦ |
βιβλίον Νύσσης ἑρμηνεία εἰς τὸν Ἐκκλησιαστήν, Βασιλείου ἀντιρητικά |
βιβλίον Νύσσης περὶ τοῦ μὴ βατολογεῖν |
βιβλίον ὁ ἅγιος Βασίλειος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Διονύσιος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Δωρόθεος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Ἐφραίμ |
βιβλίον ὁ ἅγιος Ἐφραίμ |
βιβλίον ὁ ἅγιος Ἐφρέμ |
βιβλίον ὁ ἅγιος Θεόδωρος Ἐδέσσης |
βιβλίον ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Μακάριος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Μάρκος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Παγκράτιος |
βιβλίον ὁ ἅγιος Παχώμιος |
βιβλίον ὁ Αἴσωπος |
βιβλίον ὁ Ἀλέξανδρος |
βιβλίον ὁ ἄλλος Παράδεισος |
βιβλίον ὁ Ἀριστοτέλης |
βιβλίον ὁ Βαρλαάμ |
βιβλίον ὁ Βαρλαάμ |
βιβλίον ὁ βίος τοῦ Στουδίτου |
βιβλίον ὁ Δαμασκηνός |
βιβλίον ὁ Δαμασκηνὸς καὶ τὰ ἔπη τοῦ Θεολόγου |
βιβλίον ὁ Διάλογος |
βιβλίον ὁ Δωρόθεος, διάφορα κεφάλαια τοῦ Μάρκου |
βιβλίον ὁ Θεολόγος |
βιβλίον ὁ Ἰώβ ἑρμηνευμένον |
βιβλίον ὁ Ἰώσιπος |
βιβλίον ὁ Κλίμαξ |
βιβλίον ὁ Κλίμαξ ἑρμηνευμένος |
βιβλίον ὁ Μαλεϊνός |
βιβλίον ὁ Νίφων |
βιβλίον ὁ Παράδεισος |
βιβλίον ὁ Πισίδης |
βιβλίον ὁ Φίλων |
βιβλίον Ὁδηγός |
βιβλίον οἱ Ἀνδριάντες, λόγοι τοῦ Θεολόγου |
βιβλίον οἱ Μαργαρῖται |
βιβλίον οἱ Μαργαρίτες |
βιβλίον Ὀνειροκρίτης |
βιβλίον ὁσίου Συμεὼν κεφάλαια |
βιβλίον Παλαιά Γραφή καὶ ἑξκαίδεκαπρόφητον |
βιβλίον Πανάριον |
βιβλίον παροιμίαι |
βιβλίον πατέρων ἀποφθέγματα, τὸ Εὐεργετινόν |
βιβλίον Παύλου ἐπιστολαί |
βιβλίον Παύλου ἐπιστολαὶ καὶ ἑρμηνεία |
βιβλίον Πεντάβιβλος |
βιβλίον Πεντάτευχος |
βιβλίον περὶ γάμων |
βιβλίον Πρακτικά Α᾽ καὶ Δ᾽ Συνόδου |
βιβλίον Πράξεις |
βιβλίον Πράξεις ἑρμηνευμέναι |
βιβλίον Πρόχειρος νόμος |
βιβλίον Στουδίτου |
βιβλίον Στουδίτου Κατηχήσεις |
βιβλίον Στουδίτου κατηχήσεις |
βιβλίον σύνοψις εὐαγγελίου καὶ ὁ Ἀλέξανδρος |
βιβλίον τὰ ἀπὸ τοῦ Ναθαναήλ |
βιβλίον τὰ Κλημέντια |
βιβλίον τὰ Κλήμεντος |
βιβλίον τὰ Περσικά |
βιβλίον τὰ τέσσαρα εὐαγγέλια ἑρμηνευμένα |
βιβλίον Τετραβασίλειον καὶ ὁ βίος Ἀνδρὲου σαλοῦ |
βιβλίον Τετραβασίλειον, Παραλειπόμενα, Ἔσδραν |
βιβλίον τῆς Θεοτόκου |
βιβλίον τό δια στίχων Μιτυληναῖον |
βιβλίον τὸ Εὐεργετινόν |
βιβλίον τοῦ ἁγίου <> |
βιβλίον τοῦ ἁγίου Συμεῶνος τοῦ Στυλίτου |
βιβλίον τοῦ Ἀγκύρας κατὰ Λατίνων |
βιβλίον τοῦ Ἀντίπα, δύο λόγοι καὶ τὸν βίον τοῦ |
βιβλίον τοῦ Ἀρχιστρατήγου |
βιβλίον τοῦ Δρόμου |
βιβλίον τοῦ κατὰ Ἰωάννην |
βιβλίον τοῦ Νύσσης |
βιβλίον τοῦ ὁσίου Ἐφραίμ |
βιβλίον τοῦ χρόνου ἀναλειπῶς |
βιβλίον τῶν δώδεκα πατριαρχῶν |
βιβλίον Ὑμνογράφος |
βιβλίον Φίλωνος ἑρμηνεία εἰς τὴν Γένεσιν |
βιβλίον χρονικὸν |
βιβλίον χρονικὸν καὶ ἡ Λευκίππη |
βιβλίον Χρονογράφος |
βιβλίον χρονογράφος |
βιβλίον χρυσοστομικόν |
βιβλίον χρυσοστομικόν |
βιβλίον Χρυσοστομικὸν ἀνάγνωσμα, βίος Ἀρτεμίου |
βιβλίον Χρυσοστομικόν ἑρμηνεία |
βιβλίον χρυσοστομικὸν ἔχον διαφόρους λόγους |
βιβλίον χρυσοστομικὸν ἔχον λόγους |
βιβλίον Χρυσοστομικὸν Πράξεις πατριαρχῶν |
βιβλίον Χρυσόστομος κατὰ Ματθαῖον |
βιβλίον Χρυσοστόμου εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον |
βιβλίον Χρυσοστόμου Ἀνδριάντες |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἀπανθίσματα |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐξαήμερος |
βιβλίον Χρυσοστόμου Ἑξαήμερος |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἑξαήμερος |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐξήγησις |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐπϊστολαί |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐπιστολαί |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐπιστολαὶ καί ἑρμηνεία |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἑρμηνεία |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἑρμηνεία |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία εἰς τὸ κατὰ Ἰωάννην |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία πρὸς Κορινθίους δευτέρας ἐπιστολῆς |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία πρός Ῥωμαίους |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία πρὸς τοῦς Ἐφεσίους καὶ πρὸς Τιμόθεον ἐπϊστολῆς |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία ) εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία εἰς πρὸς Κορινθίους καὶ πρὸς Τῖτον ἐπϊστολὴν |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία εἰς τὸ κατὰ Ἰωάννην |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία ἡ ἐξαήμερος |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἑρμηνεία καὶ λόγοι |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία τῶν πράξεων |
βιβλίον Χρυσοστόμου ἐρμηνεία, ψαλτηρίου |
βιβλίον Χρυσοστόμου Ἠθικά |
βιβλίον Χρυσοστόμου Μαργαρίτες |
βιβλίον Χρυσοστόμου οἱ Μαργαρίται |
βιβλίον Χρυσοστόμου περὶ ἀκαταλήπτου καὶ κατὰ Ἰουδαίων |
βιβλίον...Λέων ὁ Μεταφραστής... |
βίβλος |
βίβλος μαγική |
βυβλείον |